Президент «ұлттық киімді тек мерекелік шараларда ғана емес, күнделікті өмірде де киіп жүру дәстүрін қалыптастыру қажет» деген бастама көтерген еді. Осы үндеуге үн қосқан Түркістан облысының білім беру ұйымдары бүгінде оқушылар арасында ұлттық киім кию мәдениетін жаңғыртып, жаңа үлгіде жүзеге асырып отыр.
Түркістан қаласындағы «Келешек мектептері» бағдарламасы аясында бой көтерген №32 жалпы орта мектеп бұл бағыттағы жаңашыл бастамалардың алдыңғы қатарында. Заманауи үлгіде салынған, 2 100 оқушыға арналған білім ордасында бүгінде 172 мұғалім еңбек етеді. Мектеп ұжымы ұлттық құндылықтарды дәріптеу ісіне ерекше ықыласпен кірісіп, ұлттық киім мәдениетін оқу процесіне сәтті енгізді. Бұл туралы мектеп директоры Айгүл Абайқызы бұл бастаманың тәрбиелік мәні зор екенін атап өтті. «Біз балаларымыздың бойына ұлттық сана мен рухты сіңіргіміз келеді. Сол себепті заманауи мектеп болғанымен, киім үлгісіне қазақы нақыш енгізуді жөн көрдік. Ата-аналар да бұл бастаманы қуана қабылдады. Басты мақсат – ұлттық құндылықты киім арқылы бала жүрегіне жеткізу. Ең қызығы, оқушыларымыз үзілісте асық, тоғызқұмалақ сияқты ұлттық ойындарды ойнап, қазақтың тұрмыс-салтын өзара талқылай бастады. Осылайша, киім үлгісі тек сыртқы сән емес, баланың дүниетанымына әсер ететін рухани құралға айналып отыр», – дейді мектеп басшысы.
Бүгінде №32 мектеп оқушыларына арналған киім үлгісі ұлттық нақышта әзірленіп, қыздарға жеңіл камзол мен белдемше, ұлдарға оюлы шапанша мен ақ көйлек түрінде ұсынылған. Киімдердің дизайны ұлттық өрнек пен заманауи талғамды ұштастырады. Бұл жобаға жергілікті тігін шеберханалары да атсалысып, отандық өндіріс қолдау тапты. Білім ордасы тек киім үлгісін енгізіп қана қоймай, оқу бағдарламасына да ұлттық рухтағы мазмұнды іс-шаралар енгізген. Әр жұма сайын «Ұлттық құндылықтар күні» өткізіліп, ұстаздар мен оқушылар ұлттық киіммен сабаққа қатысады. Бұл дәстүр «Біртұтас тәрбие» бағдарламасы аясында жүзеге асып, мектеп мәдениетінің ажырамас бөлігіне айналды. Мұғалімдер қауымы бұл тәжірибенің оқушылардың өзін-өзі ұстау мәдениетіне, мектептегі рухани ахуалға оң ықпал еткенін атап өтеді. Балалар өз киімін мақтан тұтады, ұлт тарихы мен дәстүрі туралы көбірек білуге ұмтылады.
Айта кетейік, Түркістан қаласындағы басқа да білім ордалары бұл бастаманы қолдап отыр. Мәселен, №24 Мұстафа Шоқай атындағы мектеп пен №23 жалпы білім беретін мектеп оқушылары да былтырдан бері сабаққа ұлттық нақыштағы киіммен қатысуды дәстүрге айналдырған. Аталған мектептерде әр айдың соңында «Ұлттық болмыс апталығы» ұйымдастырылып, оқушылар арасында ұлттық киім тарихына, ою-өрнектердің мағынасына арналған танымдық сабақтар өтеді. Мұндай жұмыстың барлығы мектептің тек білім беруші емес, рухани құндылықтарды сақтаушы орта екенін айғақтайды. Ұстаздар мен ата-аналардың пікірінше, бұл бастама балалардың бойында ұлтқа деген құрметті арттырып, туған жер мен елге деген сүйіспеншілікті күшейтеді.
Жалпы, Түркістан облысы қазақ халқының тарихи-рухани орталығы, мәдени астанасы. Сондықтан мұндағы әрбір бастама ұлттық сана мен дәстүр сабақтастығын жаңғыртумен тығыз байланысты. Білім басқармасы мамандарының айтуынша, облыстағы барлық мектепте алдағы уақытта ұлттық киім мәдениетін насихаттауға бағытталған іс-шаралар жоспары жасақталуда. Мұндай үлгі тек киім киюмен шектелмей, ұлттық ойындар, халық әндері, ата-баба мұрасы туралы сабақтар арқылы оқушының рухани тәрбиесін күшейтеді.
Түркістан өңірінде бастау алған бұл бастама ел Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың ұлттық киім мәдениетін күнделікті өмірге енгізу жөніндегі тапсырмасының нақты орындалуының жарқын үлгісі. Мектеп оқушыларының қазақы киім киіп сабаққа қатысуы – ұлттың рухани жаңғыруының айқын көрінісі, ұлттық тәрбиенің жанданғанының белгісі. Осындай игі қадамдар арқылы еліміздің ертеңі жас ұрпақ өз тамырына жақындай түсіп, ұлттық сана мен мәдениетке деген сүйіспеншілігін күнделікті өмір салтына айналдырады.
Н.ҚАЛМЫРЗАТЕГІ,
Түркістан облысы