Қасым-Жомарт Тоқаев Дональд Трамптың президенттік лауазымының тарихи сипатына тоқталып, оның басшылығымен АҚШ әлемнің жетекші экономикалық, саяси және технологиялық державасы ретіндегі позициясын күшейтіп келе жатқанын атап өтті.
Мемлекет басшысының айтуынша, Америка көшбасшысы жер жүзінің қауіпсіздігін, тұрақтылығы мен өркендеуін қамтамасыз етуде шешуші рөл атқарады.
Қасым-Жомарт Тоқаев Қазақстан АҚШ Президентінің бітімгерлік бастамаларын толық қолдайтынын жеткізді. Соның ішінде келешекте Орта дәлізді одан әрі дамытуға ықпал ететін «Трамптың халықаралық бейбітшілік және өркендеу жолына» (TRIPP) ерекше назар аударды.
Дональд Трамп АҚШ-тың Қазақстанмен көпжоспарлы кеңейтілген стратегиялық серіктестікті дамытуға ниетті екенін растады.
Сапар аясында Қазақстан мен Құрама Штаттар арасында жалпы сомасы 17 миллиард доллардан асатын коммерциялық келісімдерге қол қойылды.
Әңгімелесу барысында екіжақты ықпалдастықтың кең көлемдегі мәселелері жан-жақты талқыланды, өзара тиімді ынтымақтастықтың перспективті бағыттары нақтыланды. Сонымен қатар президенттер халықаралық күн тәртібінің өзекті мәселелері жөнінде пікір алмасты.
Ақ үйдегі кездесу барысында Қазақстан мен АҚШ президенттері Израиль Премьер-министрі Беньямин Нетаньяхумен телефон арқылы сөйлесті.
Қазақстан Республикасының Ибраһим келісімдеріне қосылуы әңгімелесудің арқауы болды.
Мемлекет басшысы Президент Трамптың Таяу Шығыста бейбіт өмір орнатуға нақты алғышарттар жасап, көпшілік күмәнмен қараса да, елеулі нәтижелерге қол жеткізгеніне назар аударды.
Ибраһим келісімдеріне қосылу арқылы Қазақстан қақтығысты еңсеруге, диалогты ілгерілетуге және БҰҰ Жарғысы негізіндегі халықаралық құқықты қолдауға үлес қосады.
Қазақстанның бұл шешімі ешбір мемлекетпен екіжақты қатынастардағы міндеттемелеріне нұқсан келтірмейді. Бұл – бейбітшілік пен қауіпсіздікті нығайтуды көздеген көпжақты дипломатияның заңды жалғасы әрі нақты көрінісі.
АҚШ президенті Дональд Трамп Қазақстанның Ибраһим келісімдеріне қосылу туралы шешімін жоғары бағалап, бұл қадам өзге елдерді аталған бастаманы қолдауға үндейтінін атап өтті.
– Бұл – бүкіл әлемде ынтымақтастық орнатуда айтарлықтай алға ілгерілеу. Бүгінде көптеген ел Ибраһим келісімдері арқылы бейбітшілік пен өркендеу жолын таңдап отыр, – деді Дональд Трамп.
Қазір сарапшылар Қазақстанның жаңа келісімдерге қосылуын жоғары бағалап жатыр. Еліміз кейінгі жылдары халықаралық сахнада белсенді әрі дербес ойыншы ретінде танылып келеді. Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев ұстанып келе жатқан көпвекторлы, теңдестірілген сыртқы саясат – осы бағыттағы басты стратегиялық бағдар.
Мәжіліс депутаты, саясаттанушы Айдос Сарымның пікірінше, мұндай шешім Қазақстанның ұзақмерзімді ұлттық мүдделерге сай, елдің сыртқы саясатындағы стратегиялық бағытының табиғи жалғасы саналады.
– Қазақстанның «Авраам келісімдеріне» қосылуы – ұлттық мүдделерімізге толық сәйкес келетін, жан-жақты ойластырылған стратегиялық қадам. Қазақстан орта держава ретінде, көптеген интеграциялық жобалардың қатысушысы ретінде достықтың, сенім мен әріптестіктің өзіндік шеңберлерін қалыптастырып келеді. Мұның бәрі біздің географиялық жағдайымыз бен Еуразия кеңістігіндегі жобалардан туындайтын табиғи форматтар. «Авраам келісімдеріне» қосылу арқылы біз трансатлантикалық өлшемде тағы бір сенім шеңберін құрамыз. Бұл – жай ғана механикалық қолдау немесе дипломатиялық ишара емес. Менің ойымша, біз бұл кеңістікке өз тәжірибемізбен, философиямызбен, әлеуетімізбен және түркі әлеміндегі, ШЫҰ кеңістігіндегі, сондай-ақ Таяу Шығыстағы дамыған, кей жағдайда тіпті эксклюзивті байланыстарымызбен еніп отырмыз, – деді Айдос Сарым.
Сарапшының сөзінше, қазақ дипломатиясы – Қазақстан мемлекеттік қызметінің ең тиімді әрі дамыған саланың бірі. Бұл жайт әлемнің барлық деңгейінде мойындалған, оны көптеген елдің парламент өкілдері мен әріптестеріміз де атап өтеді. Алдағы уақытта шешімдер нақты мазмұнмен толығып, дипломатиялық алаңда практикалық қадамдарға ұласатыны анық.
«Қолданбалы этносаяси зерттеулер институтына» қарасты Қолданбалы зерттеулер орталығының директоры Дінмұхаммед Ғалидың айтуынша, Қазақстан АҚШ үшін белсенді серіктес рөлін көрсете алды.
– Қазақстан нақты жобалар арқылы әлеуетін танытып, технологиялық және инвестициялық серіктестікті нығайта алды. Бұл елдің өңірлік көшбасшылығын күшейтіп, көпвекторлы саясаттың тиімділігін арттырады. Президент Қасым-Жомарт Тоқаев атап өткендей, Орталық Азия елдері бірлік танытып, ортақ дамуға ұмтылуда. Еліміз тартылған инвестициялардың 60 пайызын алып, жалпы өңірлік өнімнің жартысын, ал АҚШ-пен сауданың 75 пайызын қамтамасыз етіп отыр. Экономикалық әлеует пен тұрақтылық Қазақстанды Орталық Азиядағы интеграциялық процестердің басты тірегіне айналдырды, – дейді сарапшы.