"Қазақстан Республикасының Мемлекеттік рәміздері туралы" конституциялық заңы Мемлекеттік Елтаңба мен Мемлекеттік Туға қойылатын міндетті талаптарды белгілейді. Бұл талаптар Мемлекеттік рәміздерді жасау мен пайдалануды реттейтін ұлттық стандарттарға енгізілген, – деп хабарлайды Aikyn.kz Сауда және интеграция министрлігіне сілтеме жасап.
Мемлекеттік Елтаңбаға арналған ҚР СТ 989-2014 стандарты оның авторы Жандарбек Мәлібековтің, сондай-ақ Қазақстандық стандарттау және метрология институтының мамандары мен дайындаушы ұйымдардың өкілдерінің қатысуымен әзірленді.
"Бұл стандарт барлық техникалық параметрлер мен сынақ әдістерін егжей-тегжейлі сипаттайды және Елтаңбаның 41 элементін көрсетеді. Елтаңба әртүрлі нұсқаларда жасалуы мүмкін – көлемді, жалпақ (графикалық) немесе екі қойылымды біріктіретін барельеф түрінде. Дизайнда екі негізгі түс қолданылады – алтын және көк", – деді Техникалық реттеу және метрология комитетінің төрағасы Жанна Есенбекова.
Сондай-ақ Мемлекеттік Туға қойылатын талаптарды айқындайтын ҚР СТ 988-2007 ұлттық стандарты бар. Осы стандартқа сәйкес, Мемлекеттік Ту – күн сәулесі мен қалықтаған бүркіт бейнеленген тікбұрышты көк түсті мата. Тудың жиегінде тік жолақ түріндегі ұлттық ою-өрнек, күннің, оның сәулелерінің, бүркіттің және ою-өрнектің бейнесі алтын түстес болуы керек. Тудың ені мен ұзындығының арақатынасы – 1: 2.
"Егер жалау ашық ауада қолданылса, матаға жоғары талаптар қойылады: ол жыртылуға төзімді және тозуға төзімді болуы керек. Стандарт сонымен қатар туды дайындауда қолдануға болатын шикізат пен материалдар бойынша нақты нұсқауларды қамтиды", – деп атап өтті Жанна Есенбекова.
Мемлекеттік Туды кесте тігу арқылы жасау кезінде күн сәулесі, бүркіт және ұлттық ою-өрнегі бар тік жолақ жалаудың белгіленген түс гаммасын қамтамасыз ететін алтын металдандырылған жіппен немесе басқа материалдармен орындалуы мүмкін.
Сондай-ақ Мемлекеттік рәміздерді жетілдіру барысында оған өзгерістер енгізілгені атап өтілді. Сонымен, 2011 жылы Тудың түсі және символдық элементтері, сондай-ақ оның элементтерінің материалдары мен өлшемдеріне қойылатын талаптар нақтыланды. Ал 2018 жылы Елтаңбадағы "ҚАЗАҚСТАН" кириллица жазуы латын жазуына ауыстырылды — QAZAQSTAN.
Мемлекеттік рәміздерді дайындау кезінде белгіленген стандарттарды сақтау қағидатты маңызға ие, олар – жаңғыртудың дәлдігін, беріктігін, заңнамаға сәйкестігін қамтамасыз етеді және Қазақстанның егемендігін, бірегейлігі мен бірлігін көрсететін рәміздерге құрмет көрсетуді сақтауға ықпал етеді.
Сараптама, зерттеу мақала, күнделікті өзекті ақпаратты «Айқынның» TELEGRAM арнасынан табасыз.