Жасөспірімдік кезең баланың жеке тұлға ретінде қалыптасатын, өмірге деген көзқарасы, құндылықтары анықталатын маңызды уақыт болып саналады. Бұл шақта көптеген ата-ана баласының еркелігі мен «жалқаулығына» тап болады. Алайда психологтер мұндай мінез-құлықтың астарында физиологиялық, психологиялық себептер жатқанын айтады. Осы орайда Аikyn.kz сайты Doctorpiter порталында жарияланған мақаланың қысқаша аудармасын ұсынады.
Неліктен жасөспірімдер істерін аяқтамай тастап кетеді?
-
Өзін-өзі бағалаудың төмендігі. Қалыптасу кезеңінде сенімсіздік жиі кездеседі.
-
Жылдам нәтиже күтеді. Сабырсыздық пен эмоцияға берілгіштік оларды тез жалықтырады.
-
Сыртқы ортаның ықпалы. Достармен араласу бірінші орынға шығады.
-
Шаршау мен күйзеліс. Дене мен мидың дамуындағы теңгерімсіздік жүйке жүйесіне ауыртпалық түсіреді.
Психолог Валерий Гут ата-аналарға мынадай алты кеңес ұсынады:
-
Серіктес болыңыз. Жасөспірімге таңдау еркіндігін беріп, өз шешімін қабылдауға мүмкіндік жасаңыз. Бұл оның жауапкершілігін арттырады.
-
Материалдық марапатқа сүйенбеңіз. Ішкі мотивацияны дамыту маңызды. Тек сыйлық үшін әрекет ету балада тығырыққа тірелгенде әрекетсіздік тудырады.
-
Себебін бірге анықтаңыз. Істі аяқтамау себептерімен ашық сөйлесіңіз. Ол қорқуы немесе нақты не істеу керегін білмеуі мүмкін.
-
Жеке тәжірибеңізбен бөлісіңіз. Қателіктердің де өсуге көмектесетінін түсіндіріңіз. Қиындықтарды қалай еңсергеніңізді айтып беріңіз.
-
Мақсатты бөлшектеңіз. Үлкен істі кішкентай қадамдарға бөліңіз. Әр кезең үшін мадақтап, оның қай қасиеті көмектескенін атап өтіңіз.
-
Қызығушылығын қолдаңыз. Хобби — баланың өзіне сенімін нығайтатын, мотивация беретін қуат көзі. Оған уақыт пен көңіл бөлуге рұқсат етіңіз.
Сараптама, зерттеу мақала, күнделікті өзекті ақпаратты «Айқынның» Telegram арнасынан таба аласыз