Өкінішке қарай, облыстағы елді мекендерді орталықтандырылған сумен қамтамасыз ету жұмысы баяу жүруде. Жетісу облыстық Энергетика және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық басқармасының мәліметтері бойынша, бұл бағыттағы жұмыстар жалғасын тапса, биыл сапалы ауызсумен қамту деңгейі 92,5 пайызға жетуі мүмкін екен. Ал өңірдегі су құбыры желілерінің жалпы ұзындығы 3 935 шақырымды құрайды.
– Былтыр сумен жабдықтау жүйелерін салу және қайта жаңарту бойынша 9 жаңа және 13 өтпелі жобаны қоса алғанда, 22 жоба аяқталды. Мұны іске асыруға республикалық және жергілікті бюджеттен 7,7 млрд теңге қаржы бөлінді. Нәтижесінде, 267 шақырым су құбыры желісі салынып, 14 елді мекенде ауызсудың сапасы жақсарды. Атап айтқанда, Алакөл ауданындағы 2 ауыл орталықтандырылған су жүйесіне қосылды. Бұл ретте 6 елді мекендегі жобалар өтпелі жоба санатында, – дейді Жетісу облыстық Энергетика және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық басқармасының басшысы Айдос Бекетаев.
Жалпы, аймақтағы ауыл тұрғындары сапалы ауызсуға қол жеткізуден биыл да үмітті. Есеп бойынша, биыл Алакөл ауданы Теректі, Қоңыр, Лепсі, Ескелді ауданы Жалғызағаш, Қаратал ауданы Ұмтыл, Кербұлақ ауданы Ақбастау, Тастыөзек, Панфилов ауданы Қырыққұдық, Шолақай, Керімағаш ауылдарында және Көксу ауданы Көксу стансасында, сондай-ақ Талдықорған және Текелі қалаларында республикалық бюджеттен 14 жобаны іске асыру үшін 3,4 млрд теңге қарастырылған. Нәтижесінде, 2 604 адам тұратын Алакөл, Қаратал, Ақсу, Панфилов аудандарының 4 ауылы орталықтандырылған сумен қамтамасыз етілмек. Бұйырса 267 шақырым сумен жабдықтау желілері салынып, қайта жаңартылады екен.
Айтпақшы, жақында Алакөл ауданына қарасты Лепсі ауылының тұрғындары ауызсумен қамтуға қатысты мәселе көтеріп, журналистерге шағымданған болатын. Мыңнан аса тұрғыны бар Лепсі ауылы шығыс шекараға жақын орналасқан. Қазір ауылда 330 үй бар екен. Ал ауылда ауызсу құбыры жоқ. Жұрт тұтынатын ауызсуды тау етегіндегі өзеннен тасып ішетін көрінеді. Ауылдағы ағайын орталықтандырылған су құбырын күткелі он бес жыл уақыт болыпты. Есепті кездесулер кезінде жергілікті шенеуніктер бұл мәселені шешуге уәде берсе де, елді мекенге 50 жыл бұрын тартылған су құбырының бар екендігіне сілтеп келіпті.
Қазір облыс билігі бұл жағдайдан хабардар. Бірақ Лепсі ауылындағы айқай шуға арқау болған ауызсудың мәселесін толқытай шешуге әлі екі жылдай уақыт керек екен. Ауыл әкімі Берік Әукеновтің журналистерге берген мәліметі бойынша, Лепсі ауылына орталықтандырылған су жүйесін жүргізу үшін 2 млрд 900 млн теңге қажет екен. Былтыр сметалық құжаттар әзірленіп, тендер өтіпті. 800 млн теңгеге жуық қаражат игеріле бастаған.
Жалпы, Алакөл ауданын ауызсуға қатысты айқай шу жиі шығатын аймақ деуге болады. Бұған дейін аудандағы Екпінді ауылының тұрғындары да уәж айтқан еді. Мәлімет бойынша, 2008 жылы Екпіндіге орталықтандырылған ауызсу жүйесі салынған. Алайда ол құбыр ауылдағы барлық көшеге тартылмаған екен, соның кесірінен ауылдың жартысы ауызсуды өзеннен тасып ішуге мәжбүр болып отыр. Яғни, бір ауыл ғана емес, аудандағы 56 елді мекеннің көбінде сапалы ауызсуға сұраныс жоғары деген сөз. Ал аудан бойынша орталық су құбырына қосылған ауылдардың үлесі 85 пайызға енді жетпек. Онда да қаржысы бөлініп, құрылысы қызу жүріп жатқан Бибақан, Екпінді, Көктұма және Тоқжайлау ауылдарындағы орталықтандырылған су құбыры жүйесі дер кезінде іске қосылса...
Қалмаханбет МҰҚАМЕТҚАЛИ,
Жетісу облысы