Төрт түлікті дерт дендеді

Төрт түлікті дерт дендеді
Төрт түлікті дерт дендеді

Биылғы көктем атыраулық шаруаларға оңай тимеді. Жер кеңіп, көкке ілінер шақта төрт түліктің белгісіз дерттен өлуі мал иелері мен вете­ри­нарлық қызмет өкілдерін абыржытып тастады.  Наурыздан басталған дерт салдарынан ірі қара мен ұсақ малдың кейбірі өріске жетпей өліп жатты. Ел арасында бар ма­лынан айырылып, бір күннің ішінде жүген ұстап қалғандар ту­ралы да аңызға бергісіз әңгімелер айтылып жүр. Облыс әкімінің орынбасары Қайрат Нұрлыбаевтың айтуынша Исатай, Құрманғазы және Ма­хам­бет аудандарында наурыз айы­нан бері 211 жылқы белгісіз ау­румен ауырып, 75 жылқы өлген. Жағдай ушыға бастаған соң облыс әкімдігінің ауыл шаруашылығы басқармасы, ветеринарлық қыз­мет дереу кірісіпті. Өлген малдар сойылып сынамалар алынып, қан құрамы зертханаларда тексерілді. Республикалық ветеринариялық зертханада, Ұлттық референттік ветеринария орталығында, Био­логиялық қауіпсіздік мәселелері бойынша зерттеу институты және Қазақ ғылыми-зерттеу вете­ри­на­рия институтына жүргізілген сы­намалардың нәтижесі көп ұзамай белгілі болды. Сынама Атырау­дағы төрт түліктің делафондиоз ауруын­ың қоздырғышы, гастро­филез, жылқы параскаридозы ауруларына шалдыққанын рас­тады. Облыс әкімінің орынбасары бұл аурумен күресу үшін мал ие­лері, ветеринариялық дәрігер­лер­ге қан паразитарлық аурулар мен гельминтоздарды емдеу және ал­дын алу шаралары бойынша жұ­мыстарды жүргізуді ұсынды. Сондай-ақ сынамалар нәтиже­сінде аталған мал ауруларының адамға жұқпайтыны анықталды. Соған қарамастан аурудан өлген малдардың барлығы арнайы өртеу пештерінде өртеліп, залалсыз­дан­дырылған. Тосыннан келген мал ауруы­нан бірнеше жылқысынан айы­рылғандардың бірі – Құрманғазы ауданы «Мақаш» ауылдық окру­гіндегі «Мақаш» өндірістік коопе­ративінің төрағасы Жеңіс Әбіл­қайыров. Шаруа Қамбар ата тү­лі­гінің мұндай ауруға шалдыққанын бірінші рет көргенін айтады. – Көрші шаруашылықтарда­ғы жылқылар да ауруға ұшырап, әр жерде құлап өліп жатыр. Жыл­қылардың көбі артқы аяқтарын баса алмай қалады. Өзім зоотех­ник-ветеринармын, өлген жыл­қыны сойып, оның жүрегінің ісін­генін, жүрек ішіне сары су пай­да болғанын байқадым. Жү­ректің ісінуі өкпенің қабынуына жеткізіп тыныс алуына әсер еткен сияқты. Жылқыда мұндай ауру бұрын-соңды кездеспеген. Мал дәрігерлеріне хабарлас­қанымда «Неозидин» дәрісін егу­ге кеңес берді. Бірақ бұл ем-дом мал құлаған сәтте нәтиже бер­мейді екен. Сондықтан қалған жылқы малын сақтау үшін «Нео­зидин» екпесін жетекші маманға ектіріп, сақтанып отырмын, – дейді Жеңіс Әбілқайыров. Ветеринариялар да мал ие­леріне төрт түлікті түгелдей ауруға қарсы екпе алуға шақырады. Қа­зір қолда қалған малды аман алып қалу үшін мұнан басқа амал да болмай тұр. Сайып келгенде, Атыраудағы малдың тосыннан ауруға ұшырауы шаруа қожалықтарына едәуір салмақ салды. Бүгінде жағдай то­лығымен мамандардың бақы­ла­уында. Сонда да болса шаруа­лар­дың көңілі пәс. Өйткені был­тыр дәл осындай дерттен қойлар қы­рылып қалған. Биыл ауру жыл­қыға жабысты. Енді атырау­лық ша­руалар келесі жылы дерт ірі-қараға тіс батыра ма деп алаңдап отыр?

Атырау облысы