Қуғын-сүргін мен ашаршылықтың зардабын көп көрген халықтың бірі – қазақ екені даусыз. Зұлмат жылдардың қиындығын көзбен көрмесек те, оқып-біліп-ақ ол кезеңнің қандай ауыр болғанын аңғаруға болады.