Облыстық балалар құқығы жөніндегі уәкіл Айгүл Есімбекованың айтуынша, өз-өзіне қол жұмсаған балалардың 90 пайызы ата-анасымен ұрысқаннан кейін осындай қадамға барған. Ал Полиция басқармасының өкілдері оқушылардың психологиялық мінез-құлқына зиян келтірмеу мақсатында Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексіне тиісті өзгертулер енгізілгенін атап өтті. Заңнамаға сәйкес, кәмелетке толмаған адамды жәбірлегендерге ескерту жасалады немесе 10 АЕК мөлшерінде айыппұл салынады.
– Алматы облысы бойынша әйелдер және балалардың құқығын қорғау мәселелері бойынша «111» сенім телефонына биыл 44 қоңырау түсіп, олардың әрқайсына жекелеген қолдаулар көрсетілді. Одан бөлек, Қонаевтағы «Жанұя» отбасын қолдау орталығының көмегіне 200 адам жүгінді, – деп хабарлады іс-шара ұйымдастырушылары.
Еске салайық, 2023 жылы Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев Қазақстан халқына Жолдауында Бірыңғай сенім телефонын ұйымдастыру және зорлық-зомбылық пен буллинг құрбандарына көмек көрсетудің пәрменді бағдарламасын әзірлеу міндетін қойған болатын. Осылайша, зорлық-зомбылық пен буллинг құрбандары үшін «111» телефон номері іске қосылды. Ал еліміз бойынша 2025 жылдың басынан бері отбасы, әйелдер мен балалардың құқықтарын қорғау мәселелері бойынша өтініштер қабылдайтын «111» бірыңғай байланыс орталығына балалардан 110 999 өтініш келіп түсті. Оның ішінде 108 987 өтініш мектептер мен колледждерде орналастырылған QR-кодтар арқылы, ал 2 012 қоңырау телефон арқылы қабылданған.
Байланыс орталығының жұмысы барысында 3 499 балаға психологиялық көмек көрсетілді, 1 602 өтініш бойынша тиісті мемлекеттік органдармен бірлесіп жедел қолдау ұйымдастырылды. Өтініштердің басым бөлігі ақпараттық және кеңес беру сипатында болды.
– Өтініштерді талдау барысында балалардың қоңырау шалудан гөрі жазып көмек сұрауды жиі таңдайтыны анықталды. Көпшілігі сөйлесуге ұялады, кейбірі қобалжиды. Ал хабарлама арқылы өз ойын ашық айтып, анонимді түрде көмек алуға мүмкіндік бар. Күн сайын мамандар жүздеген баланың жанайқайын естиді. Бірі – уайымын, бірі – қорқынышын, енді бірі отбасындағы қиындықтары мен ата-аналар, достар арасындағы түсініспеушілігімен бөліседі. Жақында ғана бір оқушы QR-код арқылы хабарлама жазып, көмек сұраған. Мамандар оған бірреттік емес, жүйелі психологиялық қолдау көрсетіп, өзіне деген сенімділігін қайта қалпына келтіруге көмектесті. Әр бала мектепте өзін түсінетін, тыңдай білетін әрі дер кезінде қолдау көрсететін ұстазы бар екенін сезінуі керек. Ал әрбір ересек – ата-ана мен мұғалім баласына қысқа ғана «111» нөмірі туралы айтып, қажет сәтте қайда жүгінуге болатынын үйреткені маңызды, – дейді Оқу-ағарту министрлігіне қарасты Балалардың құқықтарын қорғау комитетінің төрағасы Насымжан Оспанова.
Айта кету керек, «111» сенім телефоны – тәулік бойы, анонимді және тегін қызмет көрсететін жедел желі. Әрбір бала өзін қауіпсіз сезініп, кез келген уақытта көмек сұрай алады. Сенім телефоны – бұл жай ғана нөмір емес, балалар үшін ашық байланыс алаңы. Көп жағдайда жасөспірімдер өз мәселелерімен жалғыз қалады, ата-анасымен немесе мұғалімдерімен ашық сөйлесуге ұялады немесе қорқады. Осындай сәттерде сенім телефоны мамандары көмекке келіп, кез келген мәселені талқылауға, кеңес беруге, қажетті жағдайда тиісті органдарға жүгінуге қолдау көрсетеді.
Кербез ЕСІМ