Сыр боксының серпіні

Сыр топырағынан түлеп ұшқан спорт саңлақтары талай байрақты бәсекелерде топ жарып жүр. Оның ішінде, Қызылорда боксының бәсі биік. Былғары қолғапшылардың ел чемпионатымен қоса әлемдік ареналарда, олимпиада төрінде жеңіс тұғырынан көрінуі – соның айқын дәлелі.

Жалпы, соңғы жыл­дары Сыр өңірінің спорт саласында серпін бай­қа­ла­ды. Әсіресе, аймақта спорт­тық нысандар қатарының ар­туы саланың өркендеуіне оң нә­тиже беріп тұр. Мәселен, был­тыр Samruk-Kazyna Trust әлеу­меттік жобаларды қолдау қо­рымен бірлесіп, өңірден за­ма­науи үлгідегі теннис ор­та­лы­ғы­ның ашылуы көпшілікті қуа­нышқа бөлеген болатын. Бұ­ған қоса, Қазақстанның фут­бол федерациясымен бірге Қы­зылорда қаласында Ғ.Мұ­рат­баев атындағы стадион күр­делі жөндеуден өткізілді. Осын­дай жоспарлы жұмыстар биыл да жалғасын тауып жатыр.  

«Мемлекет басшысы 2025 жы­лы Бурабайда өткен Ұлттық құ­рылтай отырысында ха­лық­тың спорттық инфра­құры­лым­дар­ға қолжетімділігін арт­ты­ру­ға басымдық беру мақсатында об­лыс орталықтары мен ау­дан­дар­да заманауи стадиондар мен спорт кешендерін салу мә­селесіне ерекше тоқталғаны бел­гілі. Осыған байланысты бір­қатар тапсырма жүктеді. Со­ған орай бүгінде Қызылорда қа­ласында құны 26,5 млрд тең­гені құрайтын 11 мың орындық жаңа стадион бой көтерді. Ста­дион олимпиадалық спорт түр­леріне арналған 7 залмен қам­тылған. Нақты айтатын бол­сақ, бокс залы, күрестің үш тү­ріне арналған дзюдо, грек-рим, еркін күрес залы, фитнес за­лы, спорттық гимнастика, таэк­вондо және ауыр атлетика зал­дары қамтылған. Стадион жыл бойы үздіксіз жұмыс і­с­тей­тін болады. Нысан жақын күн­дері толық пайдалануға беріледі деп күтіліп отыр. Сол сияқ­ты биыл облыс орта­лы­ғын­да құны 20,5 млрд теңгені құ­­раған көпбейінді «Қы­зы­лор­да Арена» спорт кешенінің құ­рылысы басталды. Кешен то­лықтай халықаралық та­лап­тар­ға сай салынып,  болашақта мұн­да әлемдік деңгейдегі дода­лар өткізуге мүмкіндік болады. Ны­санды 2026 жылдың соңы­на дейін ел игілігіне пай­да­лану­ға беру жоспарда бар», – де­ді орталық ком­муникациялар қызметінің ақ­парат алаңында өткен бри­фингте Қызылорда облыстық Де­нешынықтыру, спорт және ту­ризм бас­қар­ма­сы­ның бас­шысы Бақ­тияр Артаев. 

Сонымен қатар аймақта мүмкіндігі шектеулі жан­дардың спортпен шұғыл­да­нып, салауатты өмір салтын қа­лыптастыруына жағдай жа­сау да назардан тыс емес.  Бұл тұр­ғыда басқарма басшысы­ның мәлімдеуінше, өңірде «Қа­­­­­зақстан халқына» қорының қол­дауымен құны 3 млрд тең­гені құрайтын аумағы 3 мың шар­шы метрге тең мүмкіндігі шек­теулі жандарға арналған спорт клубының құрылысы аяқ­талған. Бұл нысан жақын ара­да ашылмақ. Соның негі­зін­де, аймақтағы 256 мүм­кін­ді­гі шектеулі спортшының ке­­­­лесі Паралимпиада ойын­да­ры­на дайындалуға мүмкіндік ар­тады деп жоспарланып отыр. Жалпы, өңірдегі салаға бө­­­лінген бюд­жет­тің 80 пайызы олим­пиа­да­лық спорт түріне бағытталып отырғаны мәлім бол­ды.

Негізінен, Қызылорда об­лы­­сында саланы дамыту бағы­тын­да атқарылып жатқан ау­қым­­ды жұмыстар нәтижесімен бұ­қаралық спортпен шұ­ғылда­ну­­­­шылар саны жылдан-жылға ерек­­ше қарқынмен арта түс­кені бай­қалады. Нақты айт­қан­да, тұр­ғылықты халықтың 40,4 пайы­зы спортпен тұрақты түрде ай­налысатыны айтылып жүр. Оның ішінде, былғары қол­ғап­шы­лардың да үлесі жо­ғары екені аян.

Жалпы, Сыр боксы жайын­да сөз қозғалса, алдымен әлем­дік додалар мен олимпиада ойын­дарында топ жарған мақ­та­ныштарымыздың есімі еске ора­лады. Бұл тұрғыда 10 жыл­дан бері әлемдік деңгейде та­нылған саңлақтарды тәрбие­ле­ген «Тарлан» бокс ор­та­­лы­­ғының үлесі аз болмады.  

Қызылорда қаласындағы атал­мыш бокс клубы алғаш рет 2015 жылы Қазақстан бокс фе­дерациясының қолдауымен рес­ми түрде ашылған болатын.  Алай­да кейіннен ғимарат же­ке­меншікке өтіп, өңірдегі бокс­­ты жүйелі дамытуда бір­қа­тар қажеттіліктер туындаған. Со­ған орай биыл аталмыш «Тар­лан» кешенін қайта бас­қар­ма теңгеріміне алу баста­ма­сы көтеріліп, халық сенімін арт­тырған еді. Соның нәти­же­сін­де, жуырда облыс әкімінің қол­­дауымен алғаш рет «Қы­зыл­орда бокс клубы» құрылып, об­лыстық Денешынықтыру, спорт және туризм басқар­ма­сы­ның теңгеріміне берілгені мә­лім болды.  

Басқарманың мәлім­деуін­­­­­ше, қазір нысанда де­меушілердің көмегімен за­ман талабына сай жөндеу жұ­мыс­тары жүргізілуде. Жоспар бойынша клубқа 4 жас ерек­ше­лігі бойынша, яғни кіші жа­сөспірім, жасөспірім, жас­тар және ересек былғары қол­ғап шеберлерін қабылдау қа­рас­тырылған.

«Клубтың инфрақұрылымы кең әрі заманауи талаптарға сәй­кес жабдықталмақ. Мұнда ер­лер мен әйелдерге арналған ар­найы бокс ринг залдары, фит­нес залы, спортшыларға ар­­­налған 30 адамдық қонақүй жә­не асхана қарастырылған. Атал­ған орталық облыстағы жас спортшыларға кәсіби дең­гей­де дайындалуға, халық­ара­лық деңгейдегі жарыстарға қа­тысуға мүмкіндік береді. Со­нымен қатар Қызылорда бок­сының дәстүрін жаңа дең­гей­ге көтеріп, келешекте ел на­­мысын абыроймен қор­ғай­тын чемпиондар тәрбиелеуді мақ­­сат етеді», –  деп мәлімдеді бас­­қарманың баспасөз қыз­-ме­ті. 

Бүгінде аталмыш спорт ке­шенінде тәжірибелі бап­керлер құрамымен қамтыл­ған бокс, дзюдо, таэквондо жә­не ауыр атлетика бөлім­ше­ле­рі жұмыс істейді. Соның ішін­де бокс бөлімшесінде  120-ға  жуық былғары қолғап шебе­рі тыңғылықты дайындық жүр­гізіп жатқанын алға тар­та­ды. Негізінен, орталықтағы 16 жат­тықтырушы ересектер, жас­тар және жасөспірімдерден құ­ралған ұл-қыздардың шың­далуына сеп болып жүр. 

Осы орайда басқарма та­ра­пынан Қызылорда бокс клу­бының басшылығына Сыр мақ­танышы Қамшыбек Қоң­қа­баевқа ұсыныс жасау жос­пар­ланып отырғанын жеткізді. Со­нымен қатар белгілі был­ғары қолғапшылар Құлахмет Тұр­сынбай мен Руслан Сы­баев­­­ты да шақыртуға ниетті. 

Жалпы, Сыр боксына сер­пін беретін тың бастама ха­лық­тың зор қолдауына ие. Осы ар­қылы келешекте қы­зыл­ор­даның қарадомалақтары ара­сынан шаршы алаңда шаң қап­тыратын талай сайып­қы­ран­дардың шыңдалып шы­ға­тынына сеніммен қарайды. 

Ербақыт ЖАЛҒАСБАЙ,

Қызылорда облысы